مدل تعادلی سازمان باتاکید بر توسعه کیفی مدیریت
ویژگیهای مدارس برتر از بعد نتیجه‌گیری:
1- این گونه مدارس قابل انعطاف، پاسخگو و فعال در برابر تغییر در نیازها و انتظارت ذی نفعان می باشند.
2- این گونه مدارس نیازها و توقعات ذی نفعشان را اندازه‌گیری و پیش‌بینی می‌نمایند.
3- این گونه مدارس عملکرد سایر مدارس را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهند.
مفهوم مشتری گرایی: توجه به دانش آموزان و ارزشهای آنها در سازمان مدارس.
ویژگیهای مدارس برتر از بعد مشتری‌گرایی دانش‌آموز محوری
1- مدیران مدارس، مشتریان خود را شناخته و آنها را درک می نمایند.
2-مدیران مدارس می دانند که مشتریان مدارس داوران نهایی کیفیت خدمات آموزشی مدرسه می‌باشند.
3- تمرکز توجهات مدیران بر نیازها و توقعات مشتریان و پاسخگو بودن به آنان می‌باشد.
4- مدیران مدارس مشتریان مدرسه خود را بخش‌بندی نموده تا میزان اثر بخشی پاسخهای خود را بهبود دهند.
5-مدیران مدارس محیطی رقابتی برای مشتریان ایجاد نموده تا امکان رشد آنها را فراهم نمایند.
موجو و ایجاد یادگیری برای ایجاد فرصتهای نوآوری و بهبود
ویژگهیای مدارس برتر از بعد از بهبود نوآوری و یادگیری مستمر
1- در این گونه مدارس به شکل فزاینده‌ای از روش الگو برداری از بهترینها « Bench Marking» تبعيت مي‌نمايند.
2- در این گونه مدارس کارکنان تشویق می شوند تا به شایستگی‌ها مورد نیاز در آینده فکر نمایند.
3--در این گونه مدارس مدیران دائماً با موضوع مدرسه خود برخورد منقدانه نموده و در صد فرصتهایی برای نوآوری و بهبود مستمرکار می‌باشند.
4- در این گونه مدارس به بهبود فرایند یاددهی، یادگیری به عنوان یک اصل اساسی آموزش می‌نگرند.
مفهوم توسعه شرکتها در مدرسه: توجه به اصل افزوده در سازمان مدرسه و توسعه شراکت با مجموعه مدرسه کیفیت همه جانبه.
ویژگیهای مدارس از بعد از توسعه شرکتها در مدرسه:
1- مدیران مدارس معتقدند که موفقیت منوط به شراکت با دیگران می‌باشد.
2- مدیران مدارس در صد توسعه شراکت‌ها با سایر مدارس و مراکز علمی می باشند.
3-عوامل مدرسه یکدیگر را با تخصص و دانش یاری می‌دهند و رابط پایداری را بر مبناي اعتماد دو طرفه، احترام و شفافیت پایه‌ریزی می‌نمایند.
مفهوم مسئولیت اجتماعی سازمان مدرسه:توجه به مقررات و فرهنگ حاکم بر جامعه و تأکید بر مسئولیت پذیری تمامی عوامل مدرسه.
ویژگیهای مدارس برتر از بعد از مسئولیت اجتماعی سازمان مدرسه:
1- در این گونه مدارس به منظور پاسخگو بودن به ذی نفعان مدرسه و رویکردی عمیقاً متکی بر اخلاق را بکار می برند.
2- در این گونه مدارس مدیران توجه خاصی به ترویج فرهنگ و مسئولیت پذیری اجتماعی دانش‌آموزان، معلمان و عوامل اجرایی و پایداری آنها در حال و آینده دارند.
3- در این گونه مدارس علاوه بر توجه به مدیریت ریسک مدیران به ترویج فرصت کار برروی پروژهای اجتماعی و گروهی می‌پردازند.
4- در این گونه مدارس مدیران از تأثیر عوامل در مدرسه خود جامعه مطلع هستند و تلاش می‌کنند تا تأثیرات نا مطلوب را به حداقل برسانند
خود ارزیابی مدرسه:
مفهوم خود ارزیابی در این مدل، بررسی سیستماتیک، جامع و منظم در رابطه با فعالیتها در سازمان مدرسه می باشد. خود ارزیابی به مدرسه امکان می دهد تا به طور دقیق نقاط قوت و نواحی را که احتیاج به بهبود دارند مشخص و اقدامات اصلاحی مورد نیاز را برنامه‌ریزی نماید تا مدرسه در مسیر پیشرفت قرار گیرد.
فوائد خود ارزیابی مدارس:
1- تعیین دقیق نقاط قوت و نواحی قابل بهبود؛
2- ارائه روش سیستماتیک و مبتنی بر و واقعیت جهت ارزیابی سازمان مدرسه و سنجش دوره‌ای آن؛
3- ایجاد چارچوبی مناسب در جهت اداره و بهبود مدرسه؛
4- آموزش عملی پرسنل مدرسه در راستای مفاهیم اصولی برتری سازمانی و چگونگی ارتباط آنها با مسئولیتهای سازمانیشان در مدرسه؛
5- در گیر کردن تمامی پرسنل مدارس در تمامی سطح فرایند بهبود؛
6- انجام ارزیابی با روش کاملاً مرتبط با سطوح خرد و کلان مدرسه؛
7- ایجاد این امکان که مدرسه خود بتواند خود را با سایر مدارس و براساس خواسته‌های مدل EFQM شناخته شده و قابل قبول مقایسه نماید؛
8- ایجاد هماهنگی در بهبودهای همه جانبه در حین عملیات معمولی مدرسه؛
9- بهبود در توسعه برنامه‌ها و راهبردها سازمان مدرسه؛
10- آماده شدن براب دریافت گواهی کیفیت(ضمنی یا رسمی) از مسئولین آموزش و پرورش.
فعالیتها، پروژه‌های عملیاتی و سیستمهای مورد نیاز در مدل EFQM در جهت دستیابی به استانداردهای قابل قبول و مدارس کیفی.
1- مشخص بودن اهداف استراتژیک و برنامه‌های کوتاه مدت و بلند مدت مدرسه.
2- شناخت صحیح از وضع موجود آموزشگاه و برنامه‌ریزی برای دستیابی به وضع مطلوب و سپس ایده آل.
3-تعریف صحیح از سیکل شغل، رئوس مسئولیتها و وظایف پرسنل آموزشگاه
4- وجود سیستم مناسب گزارش گیری و جذب اطلاعات و سیستم مدیریت بر اطلاعات
5- وجود وحدت فرماندهی در کنار وجود سیستم تفویض اختیار
6-وجود تیمهای کاری و تیمهای مشاوره‌ای در مدرسه
7- ایجاد یک ساختار سازمانی یادگیرنده و فرصتهای یادگیری برای تمامی عوامل مدرسه
8- وجود سیستم محاسبه انگیزش شغلی کارکنان و انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان
9- وجود سیستم محاسبه نرخ کارایی اثر بخشی و بهره‌وری دانش آموزان، معلمان و پرسنل آموزشگاه
10-وجود یک سیستم پویا در زمینه نیاز سنجی و طراحی آموزشی و برگزاری برنامه‌های آموزشی.
11- ایجاد سیستم دینامیک تهیه سوالات و برگزاری امتحانات (تشخیصی، تکوینی، تراکمی یا نهادی)
12- سیستم ارزیابی کمی وآماری عملکرد عوامل مدرسه
13- وجود سیستم پیشنهادات و مدیریت مشارکتی منطبق بر نظام پیشنهادات و مشارکت عوامل
14- بهره‌گیری از سیستم پیشنهادات و مدیریت مشارکتی منطبق بر نظام پیشنهادات و مشارکت عوامل
15- نهادینه سازی و درونی سازی سیستم تدابیر انضباطی در بین کلیه عوامل مدرسه
16- هدفدار نمودن فعالیتهای اضافی و فوق برنامه در آموزشگاه
17- بهره‌گیری از سیستم جبران خدمات عوامل مدرسه و تشویق هدفمند دانش آموزان آموزشگاه
18- راه اندازی سیستم بوتیک یا نمایش توانمندی‌های مدرسه بانضمام وجود نشریات خبری، آموزشی و تبلیغات
19- بهره‌گیری از تکنولوژی اطلاعات «IT » و سیستمهای هوشمند اطلاعاتی در مدرسه (سایت، فعال، تلفن گویاو...)
20- وجود سیستم محاسبه نرخ ارزش افزوده افراد و برنامه‌ها و سیستم کنترل هزینه‌ها
21- کیفی سازی محتوا و نحوه مدیریت مراسم و تشریفات در مدرسه
22- ایجاد سیستم افکار سنجی و مطالعات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... در آموزشگاه
23- ایجاد و بهره‌گیری ازسیستم «Bench Marking» یا الگو گیری و بهره گیری از بهترینها
24- وجود سیستم کیفی مدیریت زمان، تغییر و تحول، بحران،ریسک، تضاد وتعارض در سازمان مدرسه
25- بهره گیری از سیستم کدئینگ وسایل و افراد
26- وجود سیستم شناسایی، ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان نیازهای مدرسه
27- وجود نگرش سیستمی در سازمان مدرسه و سیستم فرایندسازی برنامه‌ها
28- تأکید بر اصل مطالعه و تحقیق در زمینه‌های مختلف و حوزه‌های گوناگون مدرسه
29-جهت دهی به سیستم انتخابات و انتصابات در آموزشگاه (شورای دانش‌آموزان، انجمن اولیاء و مربیان، شورای دبیران و...)
30- وجود سیستم آسیب شناسی محیطهای سخت افزاری، نرم افزاری و مغزافزاری
31- کیفی سازی سیستم پاسخگویی به افراد و سازمان متبوع
32- بهره‌گیری از سیستم آموزش ضمن خدمات برای کارکنان و به روز کردن اطلاعات عوامل سازمانی مدرسه
علی جباری دکتری مدیریت آموزشی