سازمان یادگیرنده 7
۵- آرمان مشترک: برای ساختن آرمان مشترک کلیه افراد سازمان باید پنج مهارت زیر را فراگیرند:
الف) تشویق و ترویج بصیرت فردی: دورنمای مشترک از بصیرتهای منفرد موجود در ذهن افراد سازمان شکل میگیرد. دلیل این امر اهمیت قائل شدن افراد برای علایق و نظرات آنها نیست، بلکه در واقع ارزشهای مورد قبول مردم اغلب ابعادی را شامل میشود که مربوط به خانواده، سازمان، جامعه و حتی جهان است.
ب) برقراری ارتباط و کسب حمایت: رهبران باید به جای اینکه معرفین و مبلغین رسمی بصیرت سازمان باشند، دائماً خواهان به مشارکت گذاشتن بصیرت شخصی خودشان با دیگر افراد سازمانی و جویا شدن نقطه نظرات آنها در رابطه با این بصیرت باشند.
ج) اتخاذ یک بصیرت به عنوان فرایندی مستمر: در هر زمان تصویری به خصوص از آینده وجه غالب را دارد، اما این تصویر به مرور زمان، تغییر ماهیت خواهد داد. فرایند ساختن یک بصیرت مشترک، فرایندی بی پایان و بی انتها است.
د) امتزاج چشمانداز درون زاد و برون زاد: بسیاری از چشماندازها، برونزاد هستند، به این معنی که تمرکز مدیران در دستیابی به چیزی در خارج از سازمان است، مثل چیرگی بر یک رقیب. اما هدفی که محدود به شکست دادن یک رقیب باشد، پس از دستیابی به چشمانداز تبدیل به یک وضعیت دفاعی خواهد شد. در مقابل، اهداف درونزاد از قبیل ابداع نوعی جدید از محصول و یا ایجاد استانداردهای جدیدی برای ارضای مشتری منجر به ارتقاء سطح خلاقیت و نوآوری در سازمان میشوند.
ه) تمایز قائل شدن میان چشماندازهای مثبت و منفی: بسیاری از حرکتهای اجتماعی از جمله، حرکتهای ضد مواد مخدر، ضد دخانیات و یا ضد سلاحهای هستهای حول نفی آنچه مردم نمیخواهند، شکل میگیرد. به طور کاملاً مشابه، در بسیاری از سازمانها تنها وقتی اتحاد و همدلی بوجود میآید که بقای سازمان توسط علمای خارجی مورد تهدید قرار گرفته باشد. بصیرت منفی پیامی ضمنی به همراه خود دارد، به این تعبیر که افراد تنها وقتی با یکدیگر متحد میشوند که تهدیدی به اندازه کافی جدی وجود داشته باشد. به علاوه، چشمانداز منفی عمر کوتاهی دارد. در مقابل چشمانداز منفی که ریشه در ترس دارد، چشمانداز مثبت ریشه در تمایل و خواستی قوی برای ساختن آیندهای بهتر دارد.(سبحانینژاد و همکاران، 1385).
علی جباری دکتری مدیریت آموزشی